Xe 2 cầu ngày nay là một trong những loại hệ thống truyền động phổ biến trên các dòng xe thông dụng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ thực chất xe 2 cầu là gì? Cấu tạo và nguyên lý vận hành của xe 2 cầu hoạt động ra sao? Bài viết này Đăng Ký Xe sẽ cung cấp những thông tin chi tiết về khái niệm xe 2 cầu, đặc điểm cũng như ưu nhược điểm của dòng xe này để bạn đọc có cái nhìn tổng quan hơn.
Có thể bạn quan tâm:
- Đánh giá chi tiết 6 dòng xe Jeep phổ biến được nhiều người Việt lựa chọn sử dụng
- Động cơ hybrid là gì? Ưu điểm và nhược điểm của động cơ hybrid
- Các dòng xe bán tải nên mua và tốt nhất tại thị trường xe ô tô Việt Nam
- Roda là gì? Hướng dẫn roda chạy xe máy đúng cách
- 7 dòng xe hatchback cỡ nhỏ được quan tâm nhiều nhất trong phân khúc đô thị
Xe 2 cầu là gì?
Xe 2 cầu, hay còn gọi là xe 4 bánh toàn thời gian (4WD), là loại xe được trang bị hệ thống truyền động truyền lực đến cả 4 bánh xe. Điều này giúp xe 2 cầu có khả năng bám đường tốt hơn, tăng cường lực kéo và di chuyển dễ dàng trên nhiều địa hình khác nhau, đặc biệt là những địa hình phức tạp như đường trơn trượt, dốc cao, lầy lội hay sỏi đá.
Trong nhiều trường hợp, xe 2 cầu được sử dụng trong các loại xe hạng nặng như xe tải, xe buýt, và các loại xe vận tải hàng hóa. Cấu trúc này giúp phân bổ lực kéo một cách hiệu quả hơn. Giúp cung cấp sức mạnh đủ để di chuyển và vận chuyển hàng hóa hoặc hành khách một cách ổn định và an toàn hơn, đặc biệt trên các địa hình khó khăn.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của xe 2 cầu
Cấu tạo
Dưới đây là những bộ phận chính của xe 2 cầu:
- Hệ thống truyền động:
- Hộp số: Hộp số của xe 2 cầu thường có thêm 1 hoặc 2 cấp số phụ để tăng mô-men xoắn khi di chuyển trên địa hình khó khăn.
- Trục truyền động: Trục truyền động dẫn động từ hộp số đến cầu trước và cầu sau.
- Cầu trước và cầu sau: Cầu trước và cầu sau bao gồm các bộ phận như bánh răng, trục, láp… để truyền lực đến bánh xe.
- Hệ thống treo: Hệ thống treo của xe 2 cầu thường được thiết kế cứng cáp hơn xe 1 cầu để chịu tải trọng lớn và di chuyển trên địa hình gồ ghề.
- Lốp xe: Lốp xe 2 cầu thường có gai lớn để tăng độ bám đường trên địa hình trơn trượt.
Nguyên lý hoạt động
- Khi xe di chuyển trên địa hình bằng phẳng: Hệ thống truyền động của xe 2 cầu hoạt động như xe 1 cầu, chỉ truyền lực đến 2 bánh sau.
- Khi xe di chuyển trên địa hình khó khăn:
- Người lái xe có thể chuyển sang chế độ 4WD để truyền lực đến cả 4 bánh xe.
- Khi chuyển sang chế độ 4WD, hộp số phụ sẽ được kích hoạt, tăng mô-men xoắn truyền đến bánh xe.
- Hệ thống vi sai được sử dụng để điều chỉnh tốc độ quay của các bánh xe, giúp xe di chuyển trơn tru trên địa hình khó khăn.
Ưu nhược điểm của xe 2 cầu
Ưu điểm của xe 2 cầu
- Khả năng off-road vượt trội: Xe 2 cầu có khả năng di chuyển trên địa hình khó khăn như đường mòn, dốc, sỏi đá… tốt hơn nhiều so với xe 1 cầu. Nhờ hệ thống truyền động 4 bánh, xe 2 cầu có lực kéo mạnh hơn và độ bám đường tốt hơn, giúp xe dễ dàng vượt qua các chướng ngại vật.
- Độ bám đường tốt trên địa hình trơn trượt: Xe 2 cầu có độ bám đường tốt hơn trên địa hình trơn trượt như đường ướt, đường tuyết… Nhờ hệ thống truyền động 4 bánh, lực kéo được phân phối đều hơn giữa các bánh xe, giúp xe ít bị trượt hơn.
- Khả năng vận hành linh hoạt trong nhiều điều kiện: Xe 2 cầu có thể vận hành linh hoạt trong nhiều điều kiện khác nhau như đường bằng phẳng, đường gồ ghề, đường trơn trượt… Nhờ hệ thống truyền động 4 bánh, xe 2 cầu có thể điều chỉnh lực kéo giữa các bánh xe để phù hợp với điều kiện địa hình.
Nhược điểm của xe 2 cầu
- Giá thành cao hơn xe 1 cầu: Xe 2 cầu có cấu tạo phức tạp hơn xe 1 cầu do có thêm hệ thống truyền động 4 bánh. Do đó, giá thành của xe 2 cầu cũng cao hơn so với xe 1 cầu.
- Mức tiêu hao nhiên liệu cao hơn: Xe 2 cầu có mức tiêu hao nhiên liệu cao hơn so với xe 1 cầu do hệ thống truyền động 4 bánh hoạt động nhiều hơn.
- Cấu tạo phức tạp hơn, bảo dưỡng khó khăn hơn: Xe 2 cầu có cấu tạo phức tạp hơn xe 1 cầu do có thêm hệ thống truyền động 4 bánh. Do đó, việc bảo dưỡng xe 2 cầu cũng khó khăn hơn và tốn kém chi phí hơn.
So sánh với xe 1 cầu
| Xe 1 cầu | Xe 2 cầu | |
| Khả năng off-road | Hạn chế, dễ bị trượt và mất kiểm soát trên địa hình khó khăn | Vượt trội nhờ hệ thống truyền động 4 bánh, lực kéo mạnh và độ bám đường tốt |
| Độ bám đường trên địa hình trơn trượt | Độ bám đường kém hơn, dễ bị trượt bánh | Độ bám đường tốt hơn nhờ lực kéo được phân phối đều giữa các bánh xe |
| Khả năng vận hành linh hoạt | Khả năng vận hành hạn chế hơn, khó di chuyển trên địa hình khó khăn | Linh hoạt trong nhiều điều kiện khác nhau, có thể điều chỉnh lực kéo giữa các bánh xe để phù hợp với điều kiện địa hình. |
| Giá thành | Giá thành rẻ hơn do cấu tạo đơn giản hơn | Giá thành cao hơn do cấu tạo phức tạp hơn |
| Mức tiêu hao nhiên liệu | Thấp hơn do hệ thống truyền động đơn giản hơn | Cao hơn do hệ thống truyền động 4 bánh hoạt động nhiều hơn |
| Cấu tạo | Cấu tạo đơn giản hơn do chỉ có hệ thống truyền động 2 bánh | Cấu tạo phức tạp hơn do có thêm hệ thống truyền động 4 bánh |
| Bảo dưỡng | Bảo dưỡng đơn giản hơn và tốn kém chi phí ít hơn do cấu tạo đơn giản | Bảo dưỡng khó khăn hơn và tốn kém chi phí hơn do cấu tạo phức tạp |
| Lựa chọn xe phù hợp | Phù hợp với những người thường xuyên di chuyển trên địa hình bằng phẳng, không cần khả năng off-road cao và muốn tiết kiệm chi phí | Phù hợp với những người thường xuyên di chuyển trên địa hình khó khăn, cần khả năng off-road tốt và độ bám đường cao |
Các loại xe thường sử dụng hệ thống 2 cầu
Bán tải
- Đây là loại xe phổ biến nhất sử dụng hệ thống 2 cầu.
- Xe bán tải thường được sử dụng để di chuyển trên địa hình gồ ghề, off-road, vận chuyển hàng hóa nặng.
- Một số ví dụ về xe bán tải sử dụng hệ thống 2 cầu: Ford Ranger, Toyota Hilux, Nissan Navara, Mazda BT-50,…
Xe SUV
- Xe SUV cũng là một lựa chọn phổ biến cho những người cần một chiếc xe có khả năng off-road tốt.
- Thường có kích thước lớn hơn xe bán tải, có nhiều chỗ ngồi và khoang hành lý rộng rãi.
- Một số ví dụ về xe SUV sử dụng hệ thống 2 cầu: Toyota Fortuner, Ford Everest, Mitsubishi Pajero Sport, Mazda CX-8,…
Xe địa hình
- Xe địa hình được thiết kế để di chuyển trên những địa hình khó khăn nhất.
- Thường có cấu tạo cao su, hệ thống treo và động cơ mạnh mẽ.
- Một số ví dụ về xe địa hình sử dụng hệ thống 2 cầu: Jeep Wrangler, Land Rover Defender, Toyota Land Cruiser,…
Crossover
- Xe crossover là sự kết hợp giữa xe SUV và xe du lịch.
- Thường có kích thước nhỏ gọn hơn xe SUV, có khả năng off-road nhẹ.
- Một số ví dụ về xe crossover sử dụng hệ thống 2 cầu: Subaru Forester, Honda CR-V, Toyota RAV4,…
Xe tải
- Một số loại xe tải cũng được trang bị hệ thống 2 cầu để tăng khả năng vận chuyển hàng hóa trên địa hình khó khăn.
- Các loại xe tải sử dụng hệ thống 2 cầu thường được sử dụng trong các lĩnh vực như khai thác mỏ, xây dựng,…
Ngoài ra, còn có một số loại xe khác cũng sử dụng hệ thống 2 cầu như xe buýt, xe cứu hỏa,…
Hướng dẫn sử dụng xe 2 cầu hiệu quả
Chọn chế độ 2 cầu phù hợp
- 2H (4H): Chế độ này sử dụng 4 bánh xe, phù hợp để di chuyển trên đường trơn trượt, sỏi đá hoặc đường gồ ghề.
- 4L: Chế độ này sử dụng 4 bánh xe với mô-men xoắn cao, phù hợp để di chuyển trên địa hình khó khăn như bùn lầy, cát sâu hoặc dốc cao.
- AWD: Chế độ này tự động điều chỉnh lực kéo giữa các bánh xe, phù hợp để di chuyển trên nhiều địa hình khác nhau.
Lưu ý
- Không nên sử dụng xe 2 cầu trên địa hình bằng phẳng với tốc độ cao.
- Không nên sử dụng xe 2 cầu để drift hoặc đánh võng.
- Không nên sử dụng xe 2 cầu để kéo xe khác.
- Nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất trước khi sử dụng xe 2 cầu.
Sử dụng xe 2 cầu đúng cách
- Khởi động xe trước khi chuyển cầu: Khởi động xe trong vài phút trước khi chuyển cầu để đảm bảo bôi trơn tốt cho hệ thống truyền động.
- Dừng xe khi chuyển cầu: Nên dừng xe hoàn toàn trước khi chuyển cầu để tránh làm hỏng hệ thống truyền động.
- Giữ tốc độ phù hợp: Khi di chuyển trên địa hình khó khăn, nên giữ tốc độ chậm và đều để đảm bảo an toàn.
- Tránh chuyển cầu đột ngột: Việc chuyển cầu đột ngột có thể làm hỏng hệ thống truyền động.
- Sử dụng lốp xe phù hợp: Nên sử dụng lốp xe có gai lớn để tăng độ bám đường khi di chuyển trên địa hình khó khăn.
Bảo dưỡng xe 2 cầu định kỳ
- Nên bảo dưỡng xe 2 cầu định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất để đảm bảo xe hoạt động tốt.
- Kiểm tra thường xuyên các bộ phận như: dầu nhớt, nước làm mát, áp suất lốp,…
- Thay thế các bộ phận bị mòn hoặc hư hỏng kịp thời.
Như vậy, xe 2 cầu là loại xe chỉ truyền lực đến cầu trước, không có hệ thống truyền động đến cầu sau. Với ưu điểm là giá thành rẻ, bảo dưỡng dễ dàng, khối lượng nhẹ; nhưng xe 2 cầu lại có nhược điểm về khả năng bám đường kém hơn so với xe 4 cầu. Hy vọng những chia sẻ trên đây đã giải đáp thắc mắc về ý nghĩa của xe 2 cầu.